راهبری تصفیه آب به روش اسمز معکوس
راهبری تصفیه آب به روش اسمز معکوس
راهبری تصفیه آب به روش اسمز معکوس به طراحی مناسب دستگاه و استفاده از تجهیزات باکیفیت و رعایت اصول نگهداری دستگاه بستگی دارد. بسیاری از دستگاه‌ها بدون اطلاعات فنی، علمی و اصولی به‌طور غیر صحیح سرهم بندی می‌شوند که بعد از مدت کوتاهی به کل سیستم آسیب زده و بسیاری از تجهیزات بی استفاده می‌شوند. اصول نگهداری مانند تنظیم بازده مناسب، کاربرد مواد شیمیایی باکیفیت، شستشوی شیمیایی مناسب و به موقع و تنظیم دمای آب و … دارد.
عوامل مؤثری همانند فشار آب ورودی، دمای آب، نوع و غلظت کل مواد جامد محلول (TDS) در آب و کیفیت فیلترها و غشاهای کاربردی در سیستم بر کارکرد اسمز معکوس تأثیر می‌گذارد. معمولاً عمر مفید غشاها با رعایت کردن همه اصول طراحی و نگهداری بیش از ۳ سال گزارش شده است که این طول عمر برای آب‌های باکیفیت بهتر به بیش از ۵ سال می‌رسد.
بهره‌برداری غشاهای RO در تصفیه آب‌های شور به ویژه آب دریا نیازمند رعایت ملاحظات بسیاری در پایش شرایط بهره‌برداری است. غشاهای RO در مقابل ورود ترکیبات اکسید کننده ، ذرات معلق با سایز بالای ۵ میکرون، گرفتگی‌های بیولوژیکی و آلودگی‌های آلی و همچنین شوک‌های هیدرولیکی بسیار آسیب پذیر هستند. آسیب‌های وارد شده از جانب منابع بالا می‌تواند به شکل بازگشت پذیر یا غیر قابل بازگشت منجر به افت عملکرد غشاها هنگام بهره‌برداری گردد.
کارکرد خوب و طولانی مدت سیستم آب‌شیرین‌کن‌های غشایی بستگی به بهره‌برداری و نگهداری همانند راه اندازی اولیه تأسیسات و راه اندازی‌ها و خاموش کردن‌های عملیاتی درست دارد. جلوگیری از ایجاد رسوب یا اکسید شدن غشا تنها مسئله طراحی سیستم نیست، بلکه باید بهره‌برداری مناسب و مقتضی را نیز از سیستم به عمل آورد. ثبت وقایع و ساماندهی اطلاعات، برای شناخت کارکرد واقعی تأسیسات و انجام اقدامات اصلاحی و نیز تضمین کارکرد سیستم لازم است. در فصل پیش رو، مراحل مورد نیاز در بهره‌برداری یک سیستم اسمز معکوس از زمان پیش راه اندازی تا خاموش کردن دستگاه ارائه شده است.
اولین گام در بهره‌برداری سیستم آب‌شیرین‌کن راه اندازی سیستم است و برای راه اندازی سلسله اقداماتی لازم است. اولین گام جای‌گذاری المان‌های غشایی در پرشر وسل و در نهایت استقرار آن‌ها در اسکید، سپس مرحله چفت کردن این جزء و بدین‌سان تا پایان راه که خاموش کردن سیستم است. در بخش زیر، جزئیات گام به گام هر فعالیت ارائه شده است.
جای گذاری غشا های تصفیه آب به روش اسمز معکوس
- پیش از نصب اطمینان حاصل شود که همه اجزای سمت آب شور و ورودی وسل (از جمله حلقه‌ها و پشت بندهای مخروطی، آب بند ابتدایی، آداپتورهای انتهایی، او رینگ‌ها و غیره) در وسل قرار نصب شده‌اند.
- همه اطلاعات قطعات (شماره سریال، محل وسل و موقعیت مکانی) نگهداری شوند.
- قسمت کوچکی از کیسه المان باز شود و یک سوم ابتدایی المان از کیسه خارج گردد. این وضعیت اجازه می‌دهد تا اپراتور در هنگام نصب المان، کمترین تماس با پوسته پلاستیکی فایبرگلاس تقویت شده (FRP) داشته باشد.
- ابتدا المان اول از قسمت ورودی آب خوراک وسل را از کیسه پلاستیکی خارج شود.
نکته: همیشه المان‌ها در جهت جریان تغذیه به طور کامل در شیار آب‌بند دستگاه ضد تلسکوپی (رو به جهت جریان) (ATD) قرار گیرند. اگر المان از آب‌بند V-cup استفاده می‌شود، اطمینان حاصل گردد که آب‌بند cup V در جهت جریان باز می‌شود
- جهت جریان ممکن است برای تمام وسل‌ها در یک سیستم یکسان نباشد.
- هرگز آب‌بند V-cup در هر دو انتهای یک المان قرار نگیرد.
- المان‌های RO در یک محلول 1% بی‌سولفیت سدیم برای محافظت قرار گرفته‌اند، از تماس مستقیم با این محلول پرهیز شود.
- او رینگ‌ها با یک لایه نازک از روان کننده خالص روان شوند و در لوله آب تولیدی المان اول وارد گردند.
- قطعه آب‌بند، شورآبه به وسیله محلول گلیسیرین با استفاده از برس یا فرچه روان کاری شود.
- المان بعدی به اتصال دهنده وصل گردد و هر دو آلمان تا سه چهارم طول آلمان در داخل وسل فشار داده شود و کیسه‌های پلاستیکی دوباره کشیده شوند،
- اطمینان حاصل گردد که وزن بیرونی المان در صورت لزوم توسط اتصال دهنده پشتیبانی نمی‌شود.
- مراحل بالا برای تمام المان‌های دیگر تکرار شود.
- هنگام نصب آخرین آلمان، دست روی نگه‌دارنده قطعه آب‌بند قرار داده شود و المان به طور کامل درون وسل تا انتهای مل خروج شورآبه فشار قرار داده شود. تا زمانی که آخرین آلمان به طور کامل با انتهای صفحه متصل گردد و آداپتور در سمت ورود آب خوراک قرار گیرد.
چفت کردن وسل تحت‌فشار
تمام وسل‌های تحت‌فشار با خطای بسیار کمی ساخته شده‌اند و از این رو در طول المان‌ها اختلاف ناچیزی وجود دارد. البته، طول وسل تحت‌فشار به دلیل انبساط در حین کار نیز کمی تغییر می‌کند. بنابراین توصیه می‌شود تا المان‌ها چفت شوند تا فضای خالی در وسل ایجاد نشود. این وضعیت باعث جلوگیری از حرکت المان هنگام خاموش و راه اندازی سیستم می‌شود. علاوه بر این مشاهده نشت بین عناصر نیز به کمترین حد می‌رسد. چفت شدن ناکافی می‌تواند منجر به سایش زودرس او رینگ آداپتور و آداپتور صفحه انتهایی یا حتی قطع اتصال المان‌ها از آداپتورهای صفحه انتهایی شود. این امر منجر به نشت آب تولیدی و یا کاهش کیفیت آن می‌شود.
نکته: همیشه وسل‌ها باید از قسمت انتهای خوراک تراز شوند. تراز کردن از قسمت انتهایی شورآبه می‌تواند منجر به تلسکویی شدن غشا شود.
روش زیر برای چفت و تراز کردن و تنظیم وسل تحت‌فشار توصیه می‌شود:
- حلقه‌های او رینگ از آداپتور آب تولیدی (سمت المان) و کلاهک آب‌بند انتهای آب خوراک جدا شوند.
- آداپتور از کلاهک برداشته شود و به آرامی با سیلیکون روان کننده ( Molykote) III یا (Parker Super O-Lube) روغن کاری گردد.
- آداپتور به درون لوله آب تولیدی آلمان وارد گردد.
- به آرامی روی آداپتور کشیده شود تا صفحه یاتاقان با شیار حلقه نگه‌دارنده فشار وســل تحت در یک راستا باشد.
- به آرامی درپوش انتهایی وسل تحت‌فشار باز شود و فاصله بین آداپتور و درگاه آب تولیدی اندازه‌گیری شود.
- تعداد کافی فیلر و تراز کننده روی آداپتور وارد کنید تا فضای خالی باقیمانده پر شود.
- آداپتور را درون درگاه در پوش انتهایی آب تولیدی قـــــرار دهید. او رینگ‌ها نصب شوند و به آرامی با سیلیکون روان کننده خالص یا ماده مشابه روان کاری گردند.
- قطعه آب‌بند کلاهک ورودی نصب گردد و با گلیسیرین روان کاری انجام شود.
- درپوش انتهایی سرهم شود.
- این روش را برای تمام وسل‌های تحت‌فشار تکرار کنید.
- در آخر دستگاه نگه‌دارنده در پوش انتهایی (حلقه چند تکه یا حلقه قفل مارپیچی) نصب شود.
تمام لوله‌های اتصال دوباره نصب شوند، نکته فاصله ۲ میلی‌متری بین صفحه انتهایی و لبه‌ها مشکلی در کارایی ایجاد نمی‌کند. برای جلوگیری از شوک هیدرولیکی (چکش آب) سیستم با فشار کم با آب پر شود. در هنگام راه اندازی هنگامی که تمام هوا از سیستم خارج می‌شود، به آرامی سیستم را تنظیم کنید تا فشار و جریان طراحی شود. توصیه می‌شود که سیستم RO تحت‌فشار بیش از psi ۱۰ در ثانیه قرار نگیرد تا اطمینان حاصل شود که هیچ آسیبی به آلمان غشایی وارد نمی‌گردد.
