انواع رزین های تبادل یونی

انواع رزین های تبادل یونی شامل رزین های کاتیونی اسیدی قوی ، کاتیونی اسیدی ضعیف ، آنیونی بازی قوی ،  آنیونی بازی ضعیف و رزین های کیلاتی (Chelaitng) می شود. رزین های کاتیونی و آنیونی به طور گسترده در تصفیه آب به کار می روند. در اینجا باتوجه به نامگذاری هریک از این رزین ها به انواع مختلف آنها پرداخته سپس روش انجام معادلات را شرح می دهیم.

جهت مشاهده مشخصات فنی رزین پرولایت C100 کلیک کنید.

رزین های کاتیونی اسیدی قوی

یکی از انواع رزین های تبادل یونی ، رزین های کاتیونی اسیدی قوی می باشد که نامگذاری این رزین های اسیدی قوی به دلیلی شباهت رفتار شیمیایی آنها با اسید های قوی می باشد. رزین ها به شدت و در کل محدوده ph هم از شکل اسیدی      (R-SO3H) و هم از شکل نمکی (R-SO3Na) یونیزه می شوند.

رزین های کاتیونی اسیدی ضعیف

یکی از انواع رزین های تبادل یونی ، رزین های کاتیونی اسیدی ضعیف می باشد که در رزین های اسیدی ضعیف  گروه قابل یونیزه شدن اسید کربوکسیل(COOH-)است درحالیکه در رزین اسیدی قوی این گروه، یک گروه اسید سولفونیک (SO3H-) می باشد. این رزین  ها نظیر اسید های آلی ضعیف به مقدار کمی تجزیه می شوند.

رزین های آنیونی بازی قوی

نظیر رزین های اسیدی قوی، رزین های بازی قوی نیز به شدت یونیزه شده و می توان آنها را در کل محدوده پی اچ بکار برد. از این رزین ها در فرم هیدروکسید (OH) برای دی یونیزاسیون آب استفاده می شود.

رزین های آنیونی بازی ضعیف

در رزین های بازی ضعیف نشیر رزین های اسیدی ضعیف درجه یونیزاسیون به شدت تحت تاثیر پی اچ قرار دارد.

رزین های کیلاتی (Chelating) انتخابگر فلزات سنگین

رزین هی کیلاتی نظیر رزین های کاتیونی اسیدی ضعیف عمل می کند به جز اینکه نسبت به کاتیون ها فلزات سنگین تمایل انتخاب گری شدید دارد. رزین های کیلاتی تمایل شدیدی به تشکیل کمپلکس پایدار با فلزات سنگین را دارند. در واقع گروه های عامل به کار رفته در این رزین ها ، ترکیبات EDTA هستند. شکل ساختار سدیمی رزین به صورت R-EDTA-Na بیان می شود.

واکنش های رخ داده در انواع رزین های تبادل یونی بستگی به موقعیت تعادل های شیمیایی دارد که در آن ها یک یون به طور انتخابی در محل، تبادل یونی شده جایگزین یون دیگر می شود. تبادل کاتیون روی چرخه سدیم را می توان با واکنش زیر نشان داد:

+Na₂.R + Ca+   <=> Ca+.R  + Na