تصفیه فاضلاب گوشت

صنعت گوشت يكي از بزرگترين توليد كنندگان پسماند آلي در بين صنايع توليد كننده مواد غذايي است. تصفیه فاضلاب گوشت بایستی جهت رعایت الزامات سازمان حفاظت محيط زيست انجام شود. معمولاً خصوصيات پسماند جامد توليدي به نوع حيوان مورد كشتار بستگي دارد. اما تركيـب پسـماندهاي توليدي در هر گروه از كشتارگاه ها بدون توجه به ظرفيت آنها شبيه به هم مي باشند. زيرا كه طبيعت پسـماند توليدي توسط هر حيوان مشخص بوده و با ضرب اين مقدار در تعـداد حيـوان كشـتار شـده مقـدار پسـماند توليدي كشتارگاه بدست مي آيد.

در كشتارگاه آب براي شستشوي لاشه ها بعد از جدا كردن پوست از گاوها، گوساله ها و گوسفندان و بعد از جدا كردن مو از حیوانات بكار مي رود. آب همچنين براي شستشوي درون لاشه ها پس از تخليه احشاء اسـتفاده مي شود. براي تميز كردن تجهيزات بهداشتي و تجهيزات و ابزارهاي كشتار نيـز آب بكـار مـي رود. تجهيزات جانبي از قبيل محوطه و آغل نگهداري حيوانات، تأسيسات توليد آب گرم و بخـار، تجهيزات سرد كننده و سردخانه ها، كمپرسورهاي هوا، اتاق بويلرها و تجهيزات ايجاد خلاء نيز مقـداري فاضـلاب توليـد مـي نماينـد.
همچنين سرويس بهداشتي كاركنان، اتاق دوش گيري، آشپزخانه، كافه تريا و آزمايشگاه نيز مقداري فاضلاب توليد مي نمايد.

فرآیند های تصفیه فاضلاب

درجه تصفيه فاضلاب به خصوصيات كيفي پساب قابل دفع به محيط زيست بستگي دارد. فاضلاب هايي كه مستقيماً به داخل سيستم فاضلابرو دفع ميگردند نسبت به آنهايي كه به منابع آب دفع مي گردند، نياز به تصفيه كمتري دارند. در اتحاديه اروپا تخليه مستقيم بايستي استانداردهاي تخليه فاضلاب را تأمين نمايد.  استانداردها و رهنمودهاي تخليه مستقيم پساب كشتارگاه ها و محلهاي پرورش و كشتار ماكيان به محيط زيست توسط سازمان حفاظت محيط زيست تدوين و ابلاغ مي گردد.
واحدهاي لازم براي تصفيه فاضـلاب كشـتارگاه هاي حيوانات و ماكيان شامل آشغالگيري در سايزهاي مختلف، حوض متعادل سازي، شناورسازي با هواي محلـول و تصـفيه بيولـوژيكي هسـتند. در تصـفيه خانه كشتارگاه هاي كوچك، واحد نيتريفيكاسيون و در تصفيه خانه كشتارگاههـاي بـزرگ واحـد نيتريفيكاسـيون- دنيتريفيكاسيون لازم است. 

تصفیه اولیه

حذف گريس اولين مرحله تصفيه فاضلاب كشتارگاهي است كه در تمام تصفيه خانه هاي فاضـلاب وجود دارد. در بعضي از موارد در سيستم زهكشي و جمع آوري فاضلاب چربي گير قرار مي گيـرد و بدين ترتيب قسمتي از كار تصفيه خانه كاهش مي يابد. در مواردي كه قرار است حذف چربي فقط در تصـفيه خانـه انجـام شود، اين كار به دو صورت قابل انجام است. اين دو روش عبارت از:

• استفاده از يك مخزن بافل دار 
• استفاده از روش شناور سازي با هواي محلول DAF

حداقل زمان ماند در يك چربي گير معمولي 30دقيقه است، اما هيچگاه نبايستي زمان ماند بيش از 1ساعت گـردد. چربي هـا بـا سـرد شـدن درون مخـزن منعقـد مي گردند.

تصفيه ثانويه

تصفيه ثانويه براي كمك به كاهش BODباقيمانده در فاضلاب بعد از تصفيه اوليه انجـام مـي شـود. ايـن تصفيه اساساً براي حذف مواد محلول است. تصفيه ثانويه ممكن است فيزيكو شيميايي يا بيولوژيكي باشد امـا براي تصفيه فاضلاب صنعت گوشت فرايند بيولوژيكي مطلوب تر است. 

تصفيه بيولوژيكي

با استفاده از تصفيه بيولوژيكي ميتوان %90بار آلي فاضلاب هاي كشتارگاهي را حذف نمود. سيستم هايي كه معمولاً در تصفيه اينگونه فاضلاب ها بكار مي روند شامل لاگونها -هوازي و بـي هـوازي-، لجـن فعـال متعـارف، هوادهي ممتد، استخرهاي اكسيداسيون، راكتورهاي ناپيوسته متوالي و هضم بي هوازي مي باشند. يك سري از فرايندهاي بيولوژيكي بي هوازي كه به دنبال آنها يك فرايند هوازي قرار دارد، يك روش اقتصادي براي كاهش متوالي BODاست. اين واحدها را مي توان بطور مستقل و جدا از هم نيز براي تصفيه اينگونـه فاضـلاب ها بكار گرفت. همانگونه كه در بالا اشاره شد، فاضلاب هاي كشتارگاهي از لحاظ بار آلي متغير بوده كه اين تغييرات به عوامل زيادي بستگي دارند.

اما براي يك نوع حيوان، اين تغييرات اصولاً به مقدار آب بكار رفته در كشتارگاه بستگي دارد. زيرا اصولاً بار آلي توليد شده به ازاي وزن زنده هر حيوان ذبح شده كه معمـولاً بصـورت BOD بيان مي شود، ثابت است. بنابر اين هر چقدر كشتارگاه در مصرف آب اقتصادي تر عمل نمايد بار آلي فاضلاب بالاتر بود است. مقدار بار آلايندهاي آلي قابل تجزيه بيولـوژيكي در انتخـاب سيسـتم تصـفيه فاضـلاب داراي اهميت بالايي است. براي حذف BODبا استفاده از يك روش بيولوژيكي هوازي به يك دستگاه تأمين اكسيژن نياز است. ميزان اكسيژن مورد نياز با ميزان بار آلي كه بايستي حذف شود متناسب است. هرچقدر BODبالاتر
باشد، هزينه تصفيه بالاتر خواهد بود. برخلاف فرايندهاي هوازي، فرايندهاي بي هوازي براي حـذف BODبـه اكسيژن نياز ندارند و بخش قابل تجزيه بيولوژيكي فاضلاب توسط فرايند بي هوازي به محصولات پاياني گازي از قبيل متان و دي اكسيد كربن تبديل مي شوند.