سیستم تصفیه فاضلاب بیمارستانی

برای طراحی یک سیستم تصفیه فاضلاب بیمارستانی ابتداً دبی فاضلاب مورد نیاز است. مثلاً برای یک بیمارستان 300 تخت خوابی میزان دبی چه رقمی باید باشد. تا پس از اجرا اگر بیمارستان بیماران کمی پذیرش کرد فاضلاب رسوب نکرده و تأسیسات عظیم تصفیه‌خانه بیکار نباشد. یا بالعکس اگر ظرفیت پذیرش بیماران در برهه‌ای از زمان بالا رفت تصفیه‌خانه سر ریز نشود. حال پس از بدست آوردن کمیت یا دبی جهت طراحی باید از کیفیت فاضلاب آگاهی داشته باشیم تا بتوانیم بهترین – مناسب ترین و ارزانترین روش را برای طراحی انتخاب کنیم. که برای آن با داشتن چند پارامتر می توان شیوه مناسب تصفیه را پیدا کرد و بر همان اسا تصفیه‌خانه را طراحی نمود.

آزمون ته نشینی طراحی تصفیه فاضلاب بیمارستانی

برای تعیین مقدار مواد جامد این آزمون برای تصفیه‌خا‌نه‌هایی که مدتی است به تثبیت رسید یک بکار می‌رود. با استفاده از ظرف یک لیتری ، نمونه‌ای را از مخزن هوادهی در هنگامی بردارید که دستگاه هوادهی به مدت ده تا پانزده دقیقه کار کرده است. و ظرف را ثابت نگه داشته و ته نشین لخته ها در ته ظرف نگاه کنید. پس از 30 دقیقه نصف ظرف شما یا کمی کمتر از مواد جامد ته نشین شده پر باشد. که رنگ آن قهوه ای شکلاتی است و بالای آن آب زلال است مواد جامد باید به صورت دانه ای دیده شود. اگر مواد جامد در نصف ظرف ته نشین نشده، و آب بالای ظرف کدر باشد به زمان هوادهی طولانی تر مقدار اکسیژن زیادتر یا دفع لجن نیاز دارد.

اگر مواد جامد کمتر از نیمی از ظرف ته نشین شود و آب بالای آن تیره باشد. هیچ مقدار از لجن دفع نشود و بگذاریم میزان مواد جامد در تانک هوادهی بالا رود. اگر مواد جامد در ته ظرف ته نشین شده و آب بالای آن خیلی زلال باشد. این مواد جامد در یک ساعت پایین مانده و در مدت دو ساعت بالا می آید. به این معناست که هوا بسیار زیاد بوده یا مواد جامد بسیار زیاد است. هوای وارد به بخش هوادهی را کم می کنیم یا سرعت لجن برگشتی را کاهش دهیم.

یک عامل دیگر که ممکن است سبب بالا آمدن مواد جامد در مدت یک ساعت شود این است که مقدار مواد جامد تحت هوادهی کافی نیست. هنگامی که چنین اتفاقی می افتد لجن بالا می آید زیرا سرعت تنفس ارگانیسم ها زیاد بوده و اکسیژن محلول بوسیله این ارگانسیم ها در مخزن ته نشین سریعاً تقلیل می یابد. در چنین شرایطی باید مواد جامد مایع مخلوط ( MlSS) را افزایش دهید. زلال کننده نهایی باید مجهز به یک کفاب‌گیر  باشد واحدی که به درستی بهره برداری می شود مقدار کمی لخته اکسیده سبک تولید می کند که بر روی سطح مخزن ته نشین شناور می ماند.کفاب‌گیر مانع خروج این لخته ها‌ی اکسید شده سبک از مخزن به پساب خروجی می‌گردد.هر چه تصفیه بهتر انجام شود احتمال تشکیل کفاب با حباب هوا بیشتر است مگر اینکه پستیک شود.

این مبحث در بردارنده آن دسته از روشهای سیستم تصفیه فاضلاب بیمارستانی است. که برای کشورهای در حال توسعه مناسب و قابل استفاده است. زیرا این روشها از نظر احداث بهره‌برداری  و نگه داری از سهولت خاصی برخوردارند که برای مجموعه شرایط موجود در اینگونه کشورها سازگاری بیشتری دارند. روشهای تصفیه فاضلاب شامل برکه های تثبیت فاضلاب – استخرهای هوادهی مکانیکی سیستم های هوادهی ممتد و ترکیبی از آنهاست اطلاعات موجود برای شرایط آب و هوایی گرم – معتدل و سرد قابل کاربرد است. برای شرایط متنوع آب و هوایی کشور ما مناسبت دارد. مطالعه آن به مهندسینی که در دفاتر فنی در زمینه انتخاب و ساخت تصفیه‌خانه و سیستم تصفیه فاضلاب بیمارستانی کار می‌کنند توصیه می‌شود.

جهت ساخت و راه‌اندازی سیستم تصفیه فاضلاب بیمارستانی یک سری اطلاعات نیاز است. از قبیل میزان دبی جریان فاضلاب که در پارامترهای کمی است. سپس جهت تعیین نوع روش به اطلاعاتی درباره کیفیت فاضلاب از قبیل BOD–COD-PH  و سایر پارامترها نیاز است. که با مشخص بودن این مقادیر این پارامترها می‌توان نوع روش تصفیه را تعیین نمود. فاضلاب دارای میکروبهای بیماریزا است. ورود فاضلاب تصفیه نشده به محیط زیست و منابع طبیعی آب چه آنهایی که روی زمین و چه آنهایی که در زیرزمین قرار دارند. چه ضررهایی را  به دنبال دارد؟ موجب آلوده شدن آن به میکروبهای بیماریزا می‌گردد. و در اثر تماس انسان به این منابع خطر گسترش این بیماریها بین مردم بوجود می آید. هم چنین باعث آلودگی محیط زیست شده که علاوه بر خطرهای مستقیمی که برای بهداشت مردم دارد عواقب دیگری از قبیل ایجاد مناظر زشت – بوهای ناخوشایند و ایجاد محیط مناسبی جهت رشد حشرات بخصوص مگش و پشه بهمراه دارد. ولی اگر مقادیر این فاضلابها معین می بود امکان توجیه روش مناسب جهت تصفیه این فاضلابها پیش می آمد.

علیرغم فشارهایی که سازمان محیط زیست برای احداث سیستم تصفیه فاضلاب بیمارستانی در مراکز دولتی یا بخش خصوصی وارد کرده است، اما هنوز تحول چندانی دیده نشده است ، یکی از دلایل این امر مهم شاید عدم تخصیص بودجه کافی برای احداث باشد اما دلیل مهم دیگر عدم وجود پارامترهای طراحی برای تصفیه‌خانه فاضلاب می‌باشد. فاضلابها از نقطه نظر داشتن میکروارگانیسم‌های بیماریزا دارای اهمیت ویژه‌ای هستند و دفع آنها بدون تصفیه به محیط می تواند خطرات جدی برای بهداشت همگانی داشته باشد.

حال اگر یک بیمارستان سیستم تصفیه فاضلاب بیمارستانی نداشته باشد می‌باید فاضلاب خود را به چه طریقی دفع نماید؟

•  روش وجود چاه جذبی که خود به آلوده کردن آبهای زیر زمینی منتهی می شود.
• فاضلاب خود را به نهرهای موجود در سطح شهر تخلیه نماید که باز منجر به آلودگی های آبهای سطحی خواهد شد.هر دو روش هزینه سنگین برای پالایش این آب های الوده به فاضلاب متحمل خواهد شد که اصلاً مقرون به صرفه نمی‌باشد.